2 jaar geleden zag Zipster het licht.

Ontstaan vanuit de wil van velen om ervoor te zorgen dat mensen met psychosociale noden sneller de nodige en gepaste ondersteuning vinden. Geworteld in de noodzaak om onze gezondheidszorg meer preventief te laten werken.

Als we noden, van welke aard ook, immers sneller detecteren en de drempel naar ondersteuning kunnen verlagen zetten we een belangrijke stap richting meer preventie. Zo kunnen we de kans verlagen dat mensen waarbij noden al lange tijd sluimeren terechtkomen op een wachtlijst doordat de complexiteit van hun nood, of cocktail van hun noden, beetje bij beetje is gegroeid.

Met Zipster willen we een steentje bijdragen in het preventieve verhaal door ervoor te zorgen dat mensen die op weg zijn naar een groeiende, steeds complexere problematiek sneller de juiste afrit vinden naar ondersteuning. De afrit naar een omgeving waarin deze noden tijdig kunnen worden aangepakt in plaats ze verder te zien escaleren.

Gezondheidsdeterminanten

Wanneer we Zipster kaderen hebben we het vaak over de sociale determinanten van de gezondheid, ook wel gezondheidsdeterminanten genoemd. Die zeggen dat, bekeken op populatieniveau, je gezondheid slechts voor één derde wordt bepaald door je genetisch profiel en de medische zorg die je krijgt. Gemiddeld gezien uiteraard. Helaas hebben sommige mensen een grote genetische predispositie voor bepaalde aandoeningen en is het hun genetisch profiel dat de bovenhand neemt.

Je gezondheid wordt door veel factoren bepaald. Heb je een stabiel inkomen? Woon je in een buurt waar de huisvesting kwaliteitsvol is of waar er een groengebied om de hoek ligt zodat dagelijks de benen strekken evident is? Heb je een opleiding kunnen genieten en vind je de weg naar correcte informatie omtrent gezondheid? Heb je toegang tot gezonde voeding of zorgt je financiële situatie ervoor dat je snel teruggrijpt naar fastfood? Heb je een netwerk van mensen waar je kan op rekenen als het even minder goed gaat? Heb je te maken met discriminatie en vooroordelen? Het zijn maar een aantal factoren die, samen met de toegang tot een kwalitatief zorgaanbod, je gezondheidsuitkomsten bepalen.

Vaak zijn veel van deze factoren verstrengeld met elkaar en kan een op het eerste gezicht kleiner probleem leiden tot een complexe multiproblematiek wanneer iemand niet of pas laat de weg vindt naar een helpende hand of een luisterend oor. Want die hulp is er. Op de eerste lijn en zeker ook de nulde lijn. Formeel en minder formeel.

Tijdig de weg naar de juiste ondersteuning vinden is niet altijd even evident, ook niet in het digitale tijdperk.

Drempelverlaging

Zijn er voldoende middelen voorhanden voor ieder die een helpende hand kan aanreiken? Zeker niet. Maar wat als we een deel van de noodzakelijke bijkomende middelen verhoudingsgewijs iets meer inzetten op tijdige en laagdrempelige ondersteuning, dus preventie, zouden inzetten? Meer en makkelijker te vinden afritten op de route richting wachtlijsten en complexe geneeskundige zorg. Op die manier komt er ook meer ruimte om mensen met complexe noden, al dan niet medisch of niet-medisch, beter te ondersteunen.

Er wordt momenteel maar met mondjesmaat in preventie geïnvesteerd. 1 euro investeren in preventie levert volgens sommige schattingen nochtans op middellange termijn minstens 4 euro op, zoals tevens onderschreven door het preventieplatform.

Lokale initiatieven die de Eerstelijnszones samen met zorg- en welzijnsactoren opzetten om, onder andere via Zipster, drempels naar ondersteuning te verlagen voor burgers zijn in onze ogen een belangrijke stap richting brede, meer preventieve gezondheidszorg. We zijn dan ook maar wat blij om samen met vele anderen mee aan de kar te trekken op weg naar meer preventie.